Decharge: een motie van wantrouwen

Op 9 mei 2023 weigerde de grote meerderheid van de aandeelhouders decharge te verlenen aan het Philips bestuur over het jaar 2022. Ruim 76% stemde tegen. De geweigerde decharge was voor veel aandeelhouders vooral bedoeld als een signaal aan voormalig topman Frans van Houten. Toen van Houten vorig jaar oktober aan de kant werd gezet, eiste hij zijn bonus op terwijl het huidige bestuur daar vanwege de slechte resultaten vanaf zag. Het weigeren van het verlenen van decharge gebeurt niet zo vaak bij beursgenoteerde bedrijven. In 2019 gebeurde dit eerder tijdens de aandeelhoudersvergadering van ING, waarin 62,5% van de aandeelhouders tegen het verlenen van decharge stemden. Dit, vanwege de schikking van 775 miljoen euro die ING trof in verband met de witwasaffaire. Wat betekent decharge precies voor het bestuur en wat zijn de gevolgen als decharge niet wordt verleend?

Wat is decharge?

Decharge is het verlenen van kwijting aan een bestuurder voor het gevoerde beleid. Een bestuurder van een rechtspersoon is tot een behoorlijke taakvervulling verplicht. Indien sprake is van onbehoorlijke taakvervulling en ernstig verwijtbaar handelen, heeft de vennootschap een vordering op deze bestuurder en moet deze bestuurder de schade die de vennootschap lijdt als gevolg van deze onbehoorlijke taakvervulling vergoeden.
Door decharge te verlenen doet de vennootschap afstand van haar recht om bestuurders en commissarissen aansprakelijk te stellen voor een eventuele onbehoorlijke taakvervulling.

De reikwijdte van decharge

De decharge wordt verleend voor het gevoerde beleid gedurende het voorgaande boekjaar. De decharge ziet op de informatie voor zover dat uit de jaarrekening blijkt of op andere wijze aan de aandeelhouders bekend is gemaakt. De decharge biedt dus geen bescherming tegen frauduleuze zaken die niet blijken uit de jaarrekening of informatie die een aandeelhouder op andere wijze heeft verkregen.

De decharge betreft de aansprakelijkheid tegenover de vennootschap, niet tegenover derden. Voor externe claims, bijvoorbeeld die van een curator in faillissement, geldt deze decharge dus niet. Het is dan ook de vennootschap zelf die deze claim moet instellen en dat gebeurt natuurlijk niet. Meestal speelt dat als een nieuw bestuur een fout het van vorig bestuur constateert.
De decharge kan onvoorwaardelijk worden verleend of onder voorbehoud. Zo’n voorbehoud moet wel uitdrukkelijk blijken uit het besluit en naar voren komen in de notulen.

Decharge hoe?

Decharge kan worden verleend tijdens de jaarlijkse algemene vergadering van aandeelhouders waarin de jaarstukken worden vastgesteld. Vaststelling van de jaarrekening leidt niet (meer) automatisch tot decharge van de bestuurder voor het desbetreffende boekjaar. Vereist is dat het geagendeerde dechargebesluit wordt genomen ter vergadering en dat dit besluit ook wordt opgenomen in de notulen.

Decharge kan ook tussentijds worden verleend, bijvoorbeeld in het geval de statutair bestuurder lopende het boekjaar wenst af te treden. Dit kan door een besluit buiten vergadering of door besluitvorming in een fysieke algemene vergadering van aandeelhouders.

De gevolgen van decharge

De aandeelhouders van Philips hebben geweigerd om decharge te verlenen aan het Philips bestuur. En nu? Zelf kunnen zij weinig ondernemen, nu het juist het bestuur zelf is die een mogelijke claim op de vennootschap heeft. Het is aan de vennootschap om een claim in te stellen en te bewijzen dat het bestuur en de commissarissen hun taak onbehoorlijk hebben vervuld waardoor hen en ernstig verwijt kan worden gemaakt. Zou de vennootschap daarin slagen, dan zijn de bestuurders en de commissarissen aansprakelijk voor de schade die de vennootschap daardoor heeft geleden.

Feitelijk is deze actie van de aandeelhouders van Philips een motie van wantrouwen. Het is vervolgens aan het bestuur om hier al dan niet iets mee te doen. Wilt u meer weten over aandeelhoudersrechten? Lees dit artikel eens: https://www.tenadvocaten.nl/activistische-aandeelhouder/