vlinderbeeld (deelneming)_website 1

Rouw op het werk: hoe gaat u als werkgever om met rouwende werknemers?

Arbeids- en ambtenarenrecht

Rouw op het werk: hoe gaat u als werkgever om met rouwende werknemers?

Rouw is een ingrijpend proces dat grote impact heeft op werknemers. Verlies beïnvloedt niet alleen de emotionele gesteldheid, maar uit zich ook in concentratieverlies, stemmingswisselingen en lichamelijke klachten zoals hoofdpijn of vermoeidheid.

Voor werkgevers brengt dit uitdagingen met zich mee: hoe biedt u ondersteuning aan een rouwende werknemer terwijl u de balans bewaakt tussen werk en rouw?

In deze blog leest u:

  • Wat rouw op de werkvloer betekent en hoe het ziekteverzuim kan beïnvloeden.
  • Welke rechten werknemers hebben bij rouw, zoals verlofregelingen.
  • Praktische tips om rouwende werknemers te ondersteunen.
  • Het belang van een rouwprotocol en hoe u dit opstelt.

Wat is rouw op het werk en hoe beïnvloedt het ziekteverzuim?

Rouw heeft een diepe emotionele én fysieke impact op werknemers. Het verlies van een dierbare kan klachten veroorzaken zoals:

  • Vermoeidheid en hoofdpijn.
  • Verminderde concentratie.
  • Verhoogde emotionele kwetsbaarheid.

Deze klachten hebben vaak een aanzienlijke invloed op het functioneren op het werk. Zonder passende ondersteuning kan rouw leiden tot langdurig ziekteverzuim, een daling in productiviteit en een verhoogde werkdruk voor collega’s. Als werkgever is het daarom belangrijk om een empathische en proactieve aanpak te kiezen.

Rouw en verlof: wat zijn de rechten van werknemers?

In Nederland biedt de Wet arbeid en zorg (Wazo) geen specifiek recht op rouwverlof. Werknemers kunnen wel kort verzuimverlof opnemen bij bijzondere persoonlijke omstandigheden, zoals het overlijden van een naaste. In de praktijk komt dit meestal neer op 4 tot 5 dagen betaald verlof. Sommige cao’s bieden aanvullende regelingen, maar deze dekken zelden het volledige rouwproces.

Komt er een wettelijk recht op rouwverlof?

Een wetsvoorstel van de SGP stelt een recht op betaald rouwverlof voor in specifieke situaties, zoals het overlijden van een partner of minderjarig kind. Dit verlof zou flexibel opneembaar zijn en gelijkstaan aan eenmaal de arbeidsduur per week.

De Raad van State heeft echter kritiek op het voorstel, omdat het huidige verlofstelsel mogelijk complexer wordt en het maatwerk dat werkgevers en werknemers vaak afspreken kan worden beperkt. Of dit voorstel wordt aangenomen, is op dit moment nog onduidelijk.

Hoe ondersteunt u uw werknemers bij rouw?

Hoewel de verlofregelingen belangrijk zijn voor de eerste praktische zaken na een overlijden, bieden ze meestal onvoldoende tijd voor werknemers om hun verlies te verwerken. Het verdriet en de impact van rouw verdwijnen niet na een paar dagen verlof. Als werkgever kunt u een belangrijke rol spelen door verder te kijken dan wat wettelijk of contractueel is geregeld.

Waarom goede begeleiding cruciaal is

Rouw raakt niet alleen de werknemer, maar ook de werksituatie. Zonder goede begeleiding kan rouw leiden tot:

  • Langdurig verzuim.
  • Verhoogde werkdruk voor collega’s.
  • Een negatief effect op de werkcultuur.

Door tijdig en empathisch te handelen, voorkomt u grotere problemen en toont u dat uw organisatie oog heeft voor het welzijn van haar werknemers. Maar hoe vertaalt u dit in de praktijk?

Praktische manieren om rouwende werknemers te ondersteunen

  1. Open communicatie

Rouw is een persoonlijk proces, en wat voor de ene werknemer werkt, kan voor een ander niet passend zijn. Ga daarom in gesprek met uw werknemer. Vraag niet alleen hoe het gaat, maar ook welke ondersteuning gewenst is. Luister goed en bespreek samen wat nodig is om werk en rouw te combineren.

  1. Flexibele oplossingen

Zodra duidelijk is wat de werknemer nodig heeft, biedt u oplossingen die aansluiten bij zijn of haar situatie. Denk hierbij aan:

  • Flexibele werktijden om werk en privé beter te kunnen combineren.
  • Thuiswerken, als dit helpt om het werk draaglijker te maken.
  • Aanpassing van taken, zoals een tijdelijke verlichting van verantwoordelijkheden of het toewijzen van andere taken.

Met deze aanpak toont u niet alleen begrip, maar creëert u ook een werkbare situatie voor zowel de werknemer als de organisatie.

  1. Lange termijn ondersteuning

Rouw stopt niet na een paar weken. Overweeg daarom ook ondersteuning op de lange termijn, zoals:

  • Regelmatige check-ins om te zien hoe het met de werknemer gaat.
  • Toegang tot professionele hulp zoals een rouwcoach.

Het belang van een rouwprotocol

Het ondersteunen van een rouwende werknemer vraagt om zorgvuldigheid en maatwerk. Een rouwprotocol biedt structuur en houvast voor zowel werkgevers als werknemers. Het geeft duidelijke richtlijnen over verlof, communicatie en ondersteuning, zodat uw organisatie effectief en consistent kan handelen in emotioneel beladen situaties.

Met een rouwprotocol toont u begrip voor de situatie en zorgt u tegelijkertijd voor een professionele en menselijke aanpak op de werkvloer.

Wat moet er in een rouwprotocol staan?

In een goed rouwprotocol kunnen de volgende punten worden opgenomen:

  1. Doel van het rouwprotocol: beschrijf waarom het protocol belangrijk is en wat het beoogt te bereiken.
  2. Verlofmogelijkheden: geef duidelijkheid over de verlofopties voor werknemers bij een overlijden, inclusief aanvullende mogelijkheden vanuit cao’s of maatwerk.
  3. Communicatie bij overlijden: stel richtlijnen op voor:
    • het melden van een overlijden;
    • hoe en wanneer collega’s geïnformeerd worden;
    • regels rondom condoleances, zoals bloemen, kaarten of andere gebaren.
  4. Omgangsvormen met de werknemer: geef handvatten voor een empathische en professionele omgang met de rouwende werknemer.
  5. Praktische en emotionele ondersteuning:
    • wijs contactpersonen aan voor begeleiding en advies;
    • overweeg externe hulp, zoals een rouwcoach of bedrijfsmaatschappelijk werker.
  6. Terugkeer naar de werkvloer: stel een plan op voor een soepele en ondersteunende terugkeer van de werknemer.

Hoe stelt u een rouwprotocol op?

Een rouwprotocol hoeft geen apart document te zijn. U kunt het opnemen in uw personeelsreglement of als aparte bijlage toevoegen. Zorg ervoor dat:

  • Het protocol maatwerk is: stem het af op de behoeften van uw organisatie en werknemers.
  • Werknemers betrokken worden: vraag input van uw team, zodat er draagvlak ontstaat voor het protocol.

Voorkom onnodig ziekteverzuim door rouw op de werkvloer

Rouw op de werkvloer vraagt om een empathische en doordachte aanpak. Met de juiste ondersteuning kunt u als werkgever niet alleen uw werknemers helpen, maar ook langdurig ziekteverzuim en onzekerheid voorkomen.

Wilt u meer weten over hoe u uw organisatie beter kunt voorbereiden op het ondersteunen van rouwende werknemers? Of heeft u advies nodig over het opstellen van passende verlofregelingen en het voorkomen van verzuim? Neem dan contact met ons op. Onze specialisten staan klaar om u te helpen met praktische ondersteuning en een rouwprotocol op maat.

Geschreven door

Sanne van Bellegem

juridisch medewerkster
arbeidsrecht

sanne